Μαγεύεσαι παρακολουθώντας τον κάμπο από το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, όπου κάθε 20 Ιουλίου, αναβιώνουν παλιά έθιμα…
Ιστορία
Στο γεμάτο πράσινο και τρεχούμενα νερά χωριό της Αγροσυκιάς βρεθήκαμε την προηγούμενη εβδομάδα. Εκεί μας υποδέχθηκαν ο πρόεδρος της ΔΚ, Αντώνης Αλεκόζης, ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Σάκης Δημητριάδης και τα μέλη του, αλλά και πρόθυμοι κάτοικοι που θέλησαν να μας διηγηθούν και αυτοί τις προσωπικές τους ιστορίες από το παρελθόν του χωριού…
Με την ανταλλαγή των πληθυσμών, η Αγροσυκιά κατοικήθηκε από πρόσφυγες που έφταναν κατά κύματα μετά το 1934 από τις περιοχές του Πόντου: Σεβάστιας, την πόλη Χάρσερα της Αργυρούπολης και τα Φάρασσα της Καισάρειας. Ο λόγος που επέλεξαν την περιοχή για να ιδρύσουν την νέα τους πατρίδα ήταν η ομοιότητα του τοπίου με της προηγούμενης που άφησαν πίσω τους. Τίποτε δεν πήραν μαζί τους, μόνο τις μνήμες και τις εικόνες των Αγίων τους. Στο χωριό εγκαταστάθηκαν και λίγοι Σαρακατσαναίοι. Όταν εγκαταστάθηκαν στο χωριό σκέφθηκαν να αλλάξουν το όνομα. Έτσι στις 20-8-1927 ημέρα Σάββατο μαζεύτηκαν οι άνδρες στην πλατεία για να αποφασίσουν. Οι παρευρισκόμενοι είκοσι άνδρες έδωσαν τριάντα ονόματα. Ο κάθε ένας ήθελε όνομα προερχόμενο από τις χαμένες πατρίδες. Χάρσερα είπε ένας, Διάκονο είπε άλλος, Ομάλ είπε ένας άλλος, Επές είπε κάποιος άλλος, ακούστηκαν και άλλα ονόματα όπως Φάρασα και έτσι τελική συμφωνία δεν επήλθε και αφού είδαν ότι δεν πρόκειται να καταλήξουν σε κάτι συγκεκριμένο, κάποιος μη Αγροσυκιώτης, έπαρχος της περιοχής τους πρότεινε να ονομασθεί Αγριοσυκέα, προφανώς από τις πολλές άγριες συκιές που ήταν γεμάτος ο τόπος, λένε όταν το φύλλο της συκιάς είναι σαν το ποδάρι της χήνας, τότε μπαίνει το Καλοκαίρι.
Την ονομασία αυτή με την πάροδο του χρόνου διαδέχθηκε η ευφημιστική Αγροσυκιά.
Μετά το τέλος του εμφυλίου πόλεμου η ζωή στο χωριό άρχιζε να ξαναπαίρνει σχετικά ομαλούς ρυθμούς. Το 1952 έγινε η πρώτη γεώτρηση που ανάβλυζε άφθονο νερό, σβήνοντας τη δίψα των κατοίκων για μερικά χρόνια. Το 1960 πραγματοποιήθηκε δεύτερη γεώτρηση και παράλληλα άρχισε η κατασκευή δικτύου ύδρευσης που ολοκληρώθηκε τον επόμενο χρόνο. Το θέμα του νερού απασχόλησε και απασχολεί το χωριό από την ίδρυση του και από ότι φαίνεται θα εξακολουθήσει να το απασχολεί. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλές νέες γεωτρήσεις.
Σήμερα η Αγροσυκιά κατοικείται από 280 κατοίκους (απογραφή 2011) και ανήκει στην Δημοτική Ενότητα Πέλλας. Ο τόπος χωρίζεται από ένα ποτάμι με το βουνό, είναι προικισμένο με φυσικό κάλλος και μπορεί να συνδυάσει το πράσινο στον κάμπο με τις καλλιέργειες και τις εναλλαγές του βουνού που σε παροτρύνει να απολαύσεις τη δροσιά και να αναζωογονηθείς στα υπέροχα σκιερά πεύκα που βρίσκονται σ’ όλη την πλαγιά του βουνού, φυτεμένα με μέριμνα και ενέργειες του προ 20ετίας περίπου, τότε Προέδρου της Κοινότητας Αντώνη Παπαδόπουλου. Στο Δυτικό τμήμα του χωριού, έγινε φράγμα και δημιουργήθηκε μια όμορφη φυσική λίμνη. Στο κέντρο του χωριού είναι χτισμένο το παλιό πέτρινο Σχολείο και στην άκρη του χωριού είναι κτισμένη η εκκλησία του χωριού Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος και πιο κάτω ο Άγιος Αθανάσιος.
Μαγεύεσαι παρακολουθώντας τον κάμπο από το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, όπου κάθε 20 Ιουλίου, αναβιώνουν παλιά έθιμα. Χτίστηκε το 1986. Κάποιοι φιλόθρησκοι και ευσεβείς άοκνοι υπηρέτες κάτοικοι του χωριού οραματίστηκαν, σχεδίασαν και σε λίγο χρονικό διάστημα υλοποίησαν την εκ θεμελίων ανέγερση του εξωκλησιού, αφιερωμένου στον Προφήτη Ηλία.
Η εικόνα του Προφήτη Ηλία, που βρίσκεται στο ξωκλήσι, είναι έργο του Νικολάου, γιου του Χατζησάββα από την Αργυρούπολη του Πόντου. Αγιογραφήθηκε τον Απρίλιο του 1903 με δαπάνες του Κων/νου και της Αναστασίας Αποστολίδη. Τοποθετήθηκε σε ένα εξωκλήσι του Προφήτη στα πανέμορφα βουνά της Χάρσερας του Πόντου, όπου κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου συγκέντρωνε μέγα πλήθος Χριστιανών. Με το ξεριζωμό των Ελλήνων το 1924 η εικόνα δεν εγκαταλείφθηκε, αλλά ο αείμνηστος Ηλίας Θεοδωρίδης, 23 ετών τότε πήγε και πήρε την εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Χαλιναρά από το ιστορικό μοναστήρι του Πόντου την μετέφερε στην Αγροσυκιά όπου οι κάτοικοι το 1986 έχτισαν το ωραίο εξωκλήσι πάνω στο βουνό.
Ένας άλλος κάτοικος του χωριού Σαρακατσάνος στη καταγωγή ο κύριος Γεώργιος Στεφανής θυμάται χαρακτηριστικά ότι μια νύχτα προτού ξεκινήσει το χτίσιμο της εκκλησίας αυτός μαζί με μερικούς ακόμη συντοπίτες του πήραν τα αυτοκίνητα, οδήγησαν ως τον λόφο που επρόκειτο να χτιστεί η εκκλησία άναψαν σε εκείνα τα χώματα από ένα κερί και προσευχήθηκαν όλοι μαζί να ξεκινήσει η ανέγερση.
Σήμερα οι κάτοικοι του χωριού έχουν αναλάβει να κρατήσουν καθαρά τα εικονίσματα και να γράψουν την ιστορία της καθεμιάς. Όπως υποστηρίζει συνέχεια ο κύριος Τσελεπίδης, αυτός είναι ο πολιτισμός που άμα τον ξεχάσουν δεν θα υπάρχει αύριο…
Πληροφορίες από το βιβλίο του Παμπουλίδη Χ. “ΑΓΡΟΣΥΚΙΑ” και χειρόγραφα του Θεόδωρου Τσελεπίδη.
Ο Πρόεδρος μας είπε:
«Το χωριό αποτελεί Δημοτική Κοινότητα του Καλλικρατικού Δήμου Πέλλας. Η τοπογραφική θέση του χωριού είναι 15 χλμ από τα Γιαννιτσά 10 χλμ από την Γουμένισσα και 45 χλμ από την Θεσσαλονίκη. Ο πληθυσμός του χωριού είναι 100% προσφυγικός με τους μισούς κατοίκους να κατάγονται από τον Πόντο και τους άλλους μισούς από την Καισάρεια της Καππαδοκίας. Η περίοδος που τα προσφυγικά κύματα εγκαταστάθηκαν στην Αγροσυκιά ήταν το 1922-1924 συμβιώνοντας όλοι μαζί αρμονικά. Παρά τις δυσκολίες που πέρασαν, παρέμειναν ενωμένοι και αυτό είναι και το σημερινό κληροδότημα του χωριού από τους προγόνους του.
Αρχικές ασχολίες των κατοίκων ήταν η καλλιέργεια της γης κυρίως με σιτηρά, βαμβάκια, καπνά και η κτηνοτροφία. Σήμερα ασχολούνται περισσότερο με τις δενδροκαλλιέργειες όπως τα κεράσια, τα καίσια, τα μήλα και τα ροδάκινα που είναι όλα εξαιρετικής ποιότητας».
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο, ένας έμπορος κάποτε από την Βέροια είχε πει συγκεκριμένα: ”Έχω συναντήσει κεράσια παντού, αλλά σαν της Αγροσυκιάς τόσο καθαρό και γευστικό πουθενά”. «Ο τόπος έχει εξαιρετικά αμπέλια, επομένως και πολύ γευστικά κρασιά για όλα τα γούστα. Η «βαριά βιομηχανία» του χωριού είναι το πράσινο και τα νερά μας. Μπορούμε να προσφέρουμε στον επισκέπτη την αναψυχή με τον ήχο των τρεχούμενων νερών, τη δροσιά που προσφέρει η σκιά των πυκνών δέντρων και την ηρεμία από το ευχάριστο κελάηδισμα των πουλιών. Η κεντρική πλατεία του χωριού γεμίζει ακόμη περισσότερο το καλοκαίρι με τον κόσμο που επιστρέφει στον τόπο του για να του προσφέρει το χωριό ηρεμία και γαλήνη. Το χειμώνα κατοικούν μόνιμα 200-220 άτομα, κυρίως συνταξιούχοι και γεωργοί».
«Δεν έχει γίνει τίποτα με το Τεχνικό Πρόγραμμα»
«Σαν Πρόεδρος δεν αντιμετωπίζω προβλήματα στα λειτουργικά σημεία, όπως παραδείγματος χάριν, στην καθαριότητα και στη συντήρηση του χωριού. Σε ότι αφορά τώρα το Τεχνικό Πρόγραμμα δεν έχει γίνει κάτι προς το παρόν δυστυχώς…Ένα σοβαρότατο πρόβλημα που δημιουργήθηκε τις προηγούμενες ημέρες με τις βροχές είναι ότι έσπασε το φράγμα στο χωριό και καταστράφηκε ένας χώρος αναψυχής των συμπολιτών μου και μαζί η διάθεση όλων μας. Μετά την καταστροφή έδειξαν οι αρχές κάποιο ενδιαφέρον, έστειλαν κλιμάκια, αλλά αποτελέσματα δεν είδαμε…».
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος
Για την ιστορική πορεία και τις δράσεις του Συλλόγου μας μίλησαν ο Πρόεδρος Σάκης Δημητριάδης και η Αντιπρόεδρος Σοφία Λαζαρίδου.
Στη συνέχεια της συνάντησης μας, είχαμε την τύχη να συνομιλήσουμε με έναν εξαιρετικό κάτοικο του χωριού τον κύριο Μίμη Τσελεπίδη. Με τις προσωπικές του ιστορίες μας έδωσε να καταλάβουμε πολλά.
Στο χωριό ήρθαν πρόσφυγες από την περιοχή του Πόντου και της Καππαδοκίας. Συγκεκριμένα από τον Πόντο ήρθαν 14 οικογένειες από τα Σεβαστιανά το 1923. Το καλοκαίρι του 1924 ήρθαν 74 οικογένειες. Σύνολο 271 άτομα από τη Χάρσερα του Πόντου ένα κεφαλοχώρι κοντά στην Αργυρούπολη. Το 1925 έφτασαν οι Καππαδόκες, 42 οικογένειες, σύνολο 157 οικογένειες».
Μαριάννα Στύλου
